Wat als we dezelfde betrokkenheid van politici en topambtenaren krijgen zoals in Polen? (3 van 5)

Weblogbericht | 03-02-2020 | Richard Lennartz

Ik lees er van alles over

Vroeger was dat vooral over de Tweede Wereldoorlog en over het feit dat ze onderdeel waren van het toenmalige Oostblok. Wat mij bij bleef is dat de Polen belaagd werden door aan de ene kant de Duitsers, en aan de andere kant de Russen. Ze hadden dus niet veel keus. Positieve wat ik over Polen uit mijn jeugd weet dat is de voetballer Boniek een hele grote was die in het buitenland ging spelen. Lech Walese zit als vooruitstrevend vakbondsleider ook nog in mijn geheugen gegrift. De laatste jaren lees ik vooral over de mooie stad Krakau. Dat krijg je als je regelmatig stedentrips doet. Wat daar dan wel weer haaks op staat vanwege de CO2-uitstoot: over de kolenmijnen en de enorme vervuiling door kachels. Dat `haaks’ slaat trouwens niet alleen op hun uitstoot. Het slaat ook op de uitstoot die ik veroorzaak door die tripjes. En recent las ik een stuk in de NRC over een historisch museum dat vooral een verbouwde historie uitbeeldt.

Maar ik lees nooit over inkoop

Vakgebied inkoop en Polen? Daarover had ik nog nooit wat gehoord. En ook niet over gelezen. En al helemaal niet over inkoop.

Wel een beeld bij

Dat ze ook aan Europese Aanbestedingen moesten den dat wist ik wel. Bij Polen had ik ook een bureaucratisch land voor ogen: alles moest je daar met meerdere papieren met meerdere doorslagen langs allemaal ambtenaren loodsen. Die ambtenaren hebben in mijn beeld ook niet allemaal evenveel haast. Zeg maar: hebben allemaal geen haast. Met wat clementie: ze kunnen er niets aan doen want dat komt nog voort uit het communistische tijdperk. EU-aanbestedingen zouden in mijn beeld in Polen nog bureaucratischer zijn en met nog meer rompslomp dan bij ons. Het speelt zich ook af in de onderste regionen van het ambtenarenapparaat. Want wat is er nou hip aan inkoop: wij moeten zelfs nog pijn en moeite doen om het belang bij de ambtelijke top en zeker politici onder de aandacht te krijgen.

We kunnen leren van de betrokkenheid van hun topambtenaren en politici bij de inkoop

Daar kwam ik achter tijdens een tweejaarlijkse conferentie/workshop. Daar was een vertegenwoordiger uit Polen. Iedereen brengt een case uit zijn land mee, en deze had de betrokkenheid van politici en topambtenaren als case.

Wat kunnen we dan leren?

Wat wij Rijksbrede of voor het gehele Rijk belangrijke contracten noemen, hebben daar directe aandacht van de topambtenaren en van de politici. Zelfs van de premier van Polen. Dat laatste gebeurt bij ons eigenlijk nooit. Die topambtenaren en politici wel, maar dat is dan vooral als er gedoe over is. Dan mogen ze weer uitleggen aan de Tweede Kamer wat er in dat contract misging, en wat we ervan leren.  Als je er goed over nadenkt is het een beetje ondankbaar. Je bent niet aan de voorkant betrokken, maar je mag aan de achterkant wel de ellende die ervan komt uitleggen.

In Polen zijn topambtenaren, politici en soms zelfs de premier aan de voorkant actief betrokken. Zo kunnen ze helpen om politieke wensen en beleidsdoelen via de inkoop te realiseren. Dat leidt zelfs tot het enorm uitdagen van de inkoopgemeenschap, zoals onlangs met hele ambitieuze plannen om openbaar vervoer vrij te maken van fossiele brandstoffen.

Hebben we dat in Nederland niet ook al?

Een beetje, zeker. Zo stemde de Tweede Kamer onlangs in met de aan hen aangereikte beleidsdoelen voor de Rijksinkoop. Ze hebben die zelfs nog wat aangescherpt. Dat is echter nog geen betrokkenheid op het niveau van individuele contracten, waarbij je vanuit de politiek of beleid gewoon heel stevig richting geeft. En dus sterker sturing geeft aan de BV Nederland, of het nu op Rijks-, provincie- of gemeenteniveau is.

Veel open mind gewenst!

Richard

#openmind #lerenvananderen #vooroordelenelimineren #inkoopecosysteem